Từ Vựng Whisky: Ý Nghĩa Của Tất Cả Các Thuật Ngữ
Từ Vựng Whisky: Ý Nghĩa Của Tất Cả Các Thuật Ngữ
Thế giới whisky sở hữu một kho tàng thuật ngữ phong phú, phức tạp và hấp dẫn với vô số từ, cụm từ và viết tắt. Tuy nhiên, đôi khi chúng có thể khiến bạn bối rối. Sự khác biệt giữa mash, mash tun và mashing là gì? Ai là Angel, và tại sao ông ta luôn nhận được một phần? Hãy tiếp tục đọc để khám phá mọi thứ trở nên rõ ràng.
A
ABV
ABV là viết tắt của Alcohol by Volume (Nồng độ cồn theo thể tích). Đây là chỉ số đo lường độ mạnh của whisky, được biểu thị bằng phần trăm so với tổng thể chất lỏng. Ví dụ, 40% ABV nghĩa là 40% cồn và 60% nước. Theo luật, Scotch Whisky phải có tối thiểu 40% ABV.
Age
Tuổi ghi trên nhãn hoặc bao bì của một chai whisky ám chỉ độ tuổi của loại whisky trẻ nhất trong chai.
Ageing
Tương tự như Age, đây là quá trình ủ whisky trong thùng gỗ, thường là thùng oak, để phát triển hương vị. Tuổi ghi trên chai là độ tuổi của whisky trẻ nhất.
Alfred Barnard
Alfred Barnard, thư ký của Harper's Weekly Gazette, đã viếng thăm mọi nhà máy chưng cất whisky đang hoạt động tại Anh và Ireland từ năm 1885-1887. Ông đã đến 162 nhà máy, gồm 129 ở Scotland, 29 ở Ireland và 4 ở Anh. Kết quả là cuốn sách 500 trang mang tên The Whisky Distilleries of the United Kingdom, cung cấp thông tin kỹ thuật chi tiết cùng các bản phác thảo và hình khắc.
Amylase
Có nhiều loại amylase, chủ yếu là α- và β-amylase, giúp chuyển hóa tinh bột thành các chất có thể lên men. α-amylase ổn định nhiệt đến 70°C nhưng hoạt động giảm ở nhiệt độ trên 67°C. β-amylase kém ổn định hơn, bị phá hủy ở nhiệt độ mashing thông thường và mất hoạt tính trong vòng 60 phút ở nhiệt độ trên 64°C. Những yếu tố này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm soát nhiệt độ nước trong quá trình mashing để chiết xuất tối đa lượng đường. Xem thêm “Mashing”.
Angel's Share
Phần cồn bị mất do bay hơi trong quá trình ủ trong thùng, khoảng 2% mỗi năm. Xem thêm “Ullage”.
American Oak
Gỗ sồi trắng Mỹ là loại gỗ cứng lý tưởng để làm thùng whisky. Cây sồi Mỹ mọc nhanh, thường có thân cao và thẳng. Gỗ này được dùng để tạo thùng American Standard Barrels (ASB) với dung tích 200 lít, mang lại các hương vị như vanilla, toffee, butterscotch, dừa, gia vị và hạt. Thùng sồi Mỹ thường đến từ ngành công nghiệp bourbon và được đốt cháy (charred) thay vì nướng (toasted). Sau thời kỳ cấm rượu ở Mỹ (1920-1930), ngành làm thùng phục hồi mạnh mẽ, cung cấp thùng sồi Mỹ giá tốt cho các nhà chưng cất ở Scotland và Ireland.
B
Barley
Lúa mạch là loại ngũ cốc được sử dụng độc quyền để sản xuất Single Malt Scotch Whisky. Đối với chưng cất mạch nha, lúa mạch có hàm lượng nitơ thấp và hạt lớn là tốt nhất, cung cấp tối đa tinh bột, từ đó tạo ra nhiều đường và cồn hơn. Lúa mạch cũng được dùng trong sản xuất grain whisky cùng với các ngũ cốc khác như lúa mì hoặc lúa mạch đen.
Beading
Một phương pháp nhanh nhưng không chính xác để đánh giá độ mạnh cồn của whisky. Khi lắc chai, các bọt nhỏ (beads) xuất hiện. Bọt tồn tại càng lâu, độ cồn càng cao. Hãy thử với Caol Ila cask strength và Lagavulin 16 năm để thấy sự khác biệt.
Blending
Quá trình chọn và kết hợp các thùng whisky để tạo ra sản phẩm cuối cùng với các đặc tính mong muốn. Thường thì whisky pha trộn (blended whisky) là sự kết hợp giữa grain whisky và malt whisky.
Bond
Whisky được lưu trữ trong các kho ngoại quan (bonded warehouses) cho đến khi nộp thuế tiêu thụ đặc biệt.
Bothie
Một tòa nhà nhỏ ở vùng Cao nguyên Scotland, thường chỉ có một phòng hoặc thậm chí nằm dưới lòng đất, nơi từng diễn ra hoạt động chưng cất bất hợp pháp.
Bourbon Whiskey
Một loại whisky Mỹ được chưng cất từ tối thiểu 51% ngô, có nồng độ cồn không quá 80% ABV, ủ trong thùng sồi trắng Mỹ mới được đốt cháy, với nồng độ cồn khi vào thùng không quá 62.5% ABV.
C
Caramel Colouring (E150A)
Spirit Caramel, hay E150A, là chất lỏng không vị dùng để đảm bảo whisky có màu sắc đồng nhất khi đóng chai.
Canadian Whisky
Tương tự Scotch và Bourbon nhưng có phong cách riêng nhờ quy trình sản xuất độc đáo và ảnh hưởng của lúa mạch đen (rye).
Cask
Thùng gỗ, thường làm từ sồi, dùng để ủ whisky. Thùng từng chứa bourbon (sồi Mỹ) hoặc sherry (sồi châu Âu) thường được sử dụng để tạo đặc tính riêng cho rượu. Gỗ sồi Nhật cũng ngày càng phổ biến. Kích thước thùng ảnh hưởng đến quá trình ủ và hương vị cuối cùng. Có ba loại cơ chế ủ chính: subtractive (loại bỏ các yếu tố chưa chín), additive (thêm hương vị từ gỗ như vanillin) và interactive (chuyển hóa các thành phần để tạo đặc tính trưởng thành).
Cask Strength
Whisky được đóng chai ở nồng độ cồn tự nhiên, không pha loãng với nước. Một số dòng như Special Releases thường ở cask strength, mang lại trải nghiệm đậm đà.
Cask Types
Whisky được ủ trong thùng sồi dung tích không quá 700 lít. Các loại thùng chính bao gồm:
- Gorda (700 lít): Thùng lớn nhất trong ngành Scotch, chủ yếu dùng để phối trộn.
- Madeira Drum (650 lít): Thùng ngắn, mũm mĩm, làm từ sồi châu Âu, dùng trong ngành rượu Madeira.
- Port Pipe (650 lít): Thùng cao, mảnh, làm từ sồi châu Âu, dùng trong ngành rượu Port.
- Butt (500 lít): Thường là sherry butts, từng dùng để vận chuyển sherry trước năm 1981.
- Puncheon (500 lít): Có hai loại: machine puncheon (sồi Mỹ) và sherry-shaped puncheon (sồi châu Âu).
- Barrique (225-300 lít): Dùng trong ngành rượu vang và cognac, thường để hoàn thiện whisky.
- Hogshead (250 lít): Làm từ sồi Mỹ, phổ biến trong ngành whisky Scotland.
- American Standard Barrel (ASB, 200 lít): Thùng sồi trắng Mỹ, phổ biến trong ngành bourbon.
- Kilderkin (82 lít): Hiếm dùng trong whisky, phổ biến hơn trong ngành bia.
- Quarter Cask (50 lít): Thùng nhỏ, tăng tốc độ ủ nhưng mất nhiều do bay hơi.
Charcoal Mellowing
Phương pháp thường dùng cho whisky Mỹ sản xuất tại Tennessee. Rượu được lọc qua than trước khi đổ vào thùng. Một số nhà máy lọc lại trước khi đóng chai. Tên gọi khác là “Leaching” hoặc “Lincoln County Process”.
Charring
Quá trình đốt cháy bề mặt bên trong thùng để tạo “kênh” trong gỗ, cho phép sự tương tác giữa rượu và gỗ. Mức độ đốt cháy ảnh hưởng đến tốc độ trưởng thành và hương vị. Quá trình này thường chỉ áp dụng cho thùng sồi Mỹ.
Chill Filtration
Whisky thường được làm lạnh trước khi đóng chai để loại bỏ các chất tự nhiên và congeners có thể khiến rượu bị đục khi bảo quản ở nhiệt độ thấp hoặc pha loãng với nước.
Clearic
Tên gọi truyền thống cho new make spirit, tức rượu mới chưng cất từ lần chạy đầu tiên của lò chưng cất.
Column, Continuous, Patent or Coffey Still
Năm 1830, Aeneas Coffey phát minh ra Coffey Still, cho phép chưng cất liên tục. Điều này dẫn đến sản xuất grain whisky quy mô lớn, với hương vị nhẹ hơn so với malt whisky từ nồi chưng cất đồng truyền thống. Coffey stills được lắp đặt lần đầu tại nhà máy Cameron Bridge ở Fife bởi John Haig.
Condenser
Phương pháp làm mát hơi rượu phổ biến nhất. Ống đồng từ lyne arm của lò chưng cất được bao quanh bởi nhiều ống đồng nhỏ chứa nước mát. Hơi rượu ngưng tụ nhanh chóng với mức tiếp xúc đồng tối đa.
Congeners
Hợp chất hóa học được tạo ra trong quá trình lên men, bao gồm esters, axit, aldehydes, methanol và các loại cồn khác. Đây là những tạp chất nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo hương vị. Mức độ congeners cần được cân chỉnh cẩn thận để rượu uống được.
Cooper
Thợ thủ công lành nghề chế tạo và sửa chữa thùng whisky bằng cách ghép các thanh gỗ hoàn hảo để tạo thùng kín nước. Nghề này được gọi là coopering.
Copper
Tất cả nồi chưng cất phải làm từ đồng. Đồng là kim loại lý tưởng vì cách sử dụng trong lò chưng cất và bộ ngưng tụ ảnh hưởng lớn đến rượu thành phẩm. Sự tương tác giữa đồng và hơi rượu ngưng tụ tạo ra quá trình thanh lọc, ảnh hưởng đến đặc tính rượu. Ví dụ, Cardhu chạy lò nhẹ nhàng để hơi rượu tiếp xúc nhiều với đồng, loại bỏ các hợp chất nặng như lưu huỳnh. Ngược lại, Dalwhinnie chạy lò mạnh để giữ các hợp chất nặng trong new make spirit. Mức độ tiếp xúc đồng được gọi là reflux.
Couch
Trong quá trình ủ mạch nha, lúa mạch được ngâm nước trong bể ngâm để nảy mầm. Couch là bể thứ hai nơi lúa mạch ướt được giữ để khô, ngăn chặn sự phát triển thêm.
Cut
Trong chưng cất ở nồi spirit still, có ba phần: foreshots (phần đầu), cut (phần giữa, được thu thập để ủ thùng) và feints (phần cuối). Foreshots và feints được tái chưng cất. Điểm thu thập cut được gọi là demisting point, khi rượu không còn đục khi pha nước.
Cytase
Cytase là enzyme phá vỡ thành tế bào lúa mạch, giúp amylase tiếp cận tinh bột để chuyển hóa thành maltose (đường).
D
Distillation
Chưng cất là quá trình tách cồn khỏi chất lỏng khác bằng nhiệt, do cồn (ethanol) có điểm sôi thấp hơn nước (78°C). Scotch whisky thường được chưng cất ít nhất hai lần, ngoại trừ một số trường hợp như Mortlach với quy trình 2.81 lần chưng cất.
Double Maturation
Quá trình ủ lại whisky đã trưởng thành trong một loại thùng khác để phát triển thêm hương vị. Tất cả các phiên bản Distillers Editions đều được double matured.
Draff
Phần bã còn lại trong thùng mash tun sau khi chiết xuất hết đường, được dùng làm thức ăn chăn nuôi hoặc thử nghiệm làm nhiên liệu.
Dram
Một đơn vị truyền thống của Scotch Whisky, thường được gọi là “wee dram”. Không có định nghĩa chính xác về kích thước của một dram.
Drum Malting
Quá trình ủ mạch nha trong các thùng lớn quay cơ học, cho phép kiểm soát tốt hơn nhiệt độ và luồng không khí. Một số thùng lớn nhất ở châu Âu có tại Port Ellen Maltings và Glen Ord.
Dunnage
Kho truyền thống làm từ đá hoặc gạch, nơi thùng whisky được xếp chồng không quá ba tầng, với sàn đất, lưu thông không khí tốt và độ ẩm cao.
E
Esters
Hợp chất được hình thành từ phản ứng hóa học giữa axit và cồn trong quá trình lên men, mang lại hương trái cây.
Enzymes
Hợp chất quan trọng trong ngũ cốc, được tạo ra trong quá trình nảy mầm. Xem thêm “Amylase” và “Cytase”.
European Oak (Quercus Robur)
Gỗ sồi châu Âu mang lại hương vị quả mọng đỏ, gia vị và tannin. Sồi Tây Ban Nha và Pháp thường được dùng, trong khi sồi Scotland ít được sử dụng do cây mọc chậm và dễ rò rỉ.
F
Feints
Phần thứ ba của quá trình chưng cất trong nồi spirit still, có độ cồn thấp, chứa các chất không mong muốn và được tái chưng cất.
Fermentation
Quá trình chuyển hóa đường thành cồn và phát triển hương vị. Men được thêm vào wort trong washback, với thời gian lên men ảnh hưởng đến hương vị cuối cùng (45-50 giờ cho hương vị hạt/mạch nha, 75 giờ cho hương trái cây).
Fillings
Rượu mới chưng cất được đổ vào thùng, gọi là fillings. Nó chỉ được gọi là whisky sau khi ủ ít nhất 3 năm trong thùng sồi tại Scotland.
Finish
Thời gian mà hương vị whisky lưu lại trong miệng sau khi nếm.
Finishing
Xem “Double Maturation”.
First Fill
Xem “Cask Types”.
Floor Maltings
Phương pháp ủ mạch nha truyền thống, trải lúa mạch trên sàn lớn và đảo bằng tay. Hiện chỉ còn vài nhà máy sử dụng, chủ yếu đã thay bằng drum malting.
Foreshot
Phần đầu tiên của quá trình chưng cất trong spirit still, có độ cồn cao (khoảng 80% ABV) và chứa nhiều hợp chất dễ bay hơi, được tái chưng cất cùng feints.
Fusel Oil
Hỗn hợp các chất lỏng dễ bay hơi (congeners) được tạo ra trong quá trình lên men và được tách ra trong chưng cất.
G
Gauger
Người có nhiệm vụ đóng cửa các lò chưng cất bất hợp pháp, còn gọi là nhân viên thuế vụ.
Germination
Quá trình kích thích lúa mạch nảy mầm trong giai đoạn ngâm nước, đảm bảo phá vỡ thành tế bào và protein để chuẩn bị cho quá trình lên men.
Glen
Thung lũng ở Scotland.
Grain Whisky
Khác với malt whisky, grain whisky được làm từ hỗn hợp ngũ cốc như lúa mì, ngô và lúa mạch, chưng cất trong nồi Coffey still, mang lại hương vị nhẹ hơn.
Green Malt
Lúa mạch đã bắt đầu nảy mầm nhưng chưa được sấy khô trong lò kiln. Green malt rẻ hơn nhưng cần sử dụng nhanh.
Grist
Lúa mạch đã xay, gồm 20% vỏ, 70% hạt và 10% bột, được trộn với nước nóng để tạo mash và chiết xuất đường.
H
Heart of the Run
Phần hoàn hảo của quá trình chưng cất, là phần thứ hai giữa foreshot và feints, được thu thập để ủ thành whisky.
Highlands
Vùng lớn nhất của Scotland, sản xuất các loại malt whisky ấm áp, tròn vị với hương gia vị. Các nhà máy tiêu biểu bao gồm Dalwhinnie, Singleton of Glen Ord, Royal Lochnagar, Oban và Clynelish.
Hogshead
Xem “Cask Types”.
I
Islands
Khí hậu các đảo khác biệt với đất liền, mang tính chất biển, ẩm ướt với gió mạnh. Tuy nhiên, mùa đông hiếm khi khắc nghiệt và cây cọ phát triển ở những nơi kín gió. Whisky được sản xuất trên nhiều đảo, bao gồm Skye. Trước đây, Skye sản xuất nhiều whisky bất hợp pháp do các nhà chưng cất từ chối đăng ký giấy phép. Nhà máy duy nhất trên Skye là Talisker, với hương vị ngọt, rong biển và cay nồng đặc trưng.
Islay
Islay dài 40 km từ đông sang tây, rộng 32 km, là đảo cực nam của các đảo phía tây, chỉ cách bờ bắc Ireland 20 km. Đây không phải vùng Highland hay Lowland. Đồi đá và thạch nam ở phía bắc và đông chỉ cao 460 mét, phía nam là đồng bằng phù sa màu mỡ và đầm than bùn. Cả đảo thường chịu bão từ Đại Tây Dương nhưng cũng có nhiều nắng. Port Ellen Maltings cung cấp mạch nha cho các nhà máy trên đảo với mức độ hun khói đặc trưng. Các yếu tố này tạo nên những malt đặc biệt với hương rong biển, iốt và phenolic. Lagavulin và Caol Ila là những whisky hun khói nặng nhất.
IWSC – International Wine and Spirits Competition
Một trong những cuộc thi uy tín nhất thế giới, nơi Classic Malts luôn tham gia và đã giành nhiều giải thưởng.
K
Keepers of the Quaich
Keepers of the Quaich là một hội whisky Scotch độc quyền, được thành lập để đại diện cho ngành whisky toàn cầu, tôn vinh những người có đóng góp quan trọng.
Kiln
Cả lò sấy và tòa nhà chứa lò đều được gọi là kiln. Quá trình trong kiln là kilning, nhằm dừng sự phát triển của mạch nha bằng cách sấy khô đến độ ẩm khoảng 4.5%. Không khí ấm được thổi qua lớp mạch nha trong tối đa 30 giờ. Nhiệt độ không được quá cao (55°C lúc đầu) để tránh làm hỏng enzyme. Kilning cũng thêm khói than bùn để tạo hương vị đặc trưng cho một số whisky.
L
Lomond Stills
Nồi chưng cất nhỏ được Alistair Cunningham phát triển năm 1955, cho phép kiểm soát reflux tương tự Coffey stills. Nó tạo ra rượu nặng, dầu hơn nhưng không còn được dùng trong sản xuất whisky ở Scotland.
Low Wines
Rượu cồn từ lần chưng cất đầu tiên trong nồi wash still, có độ cồn khoảng 22-24% ABV.
Lowlands
Vùng Lowlands phù hợp với nông nghiệp, đặc biệt là trồng ngũ cốc. Sự phát triển của thiết bị nông nghiệp và mạng lưới giao thông giúp chưng cất ở đây trở thành công nghiệp sớm hơn Highlands. Glenkinchie là một trong số ít nhà máy Lowland còn hoạt động, với whisky nhẹ và khô, lý tưởng làm rượu khai vị.
Lyne Arm or Lye Pipe
Ống dẫn hơi rượu từ lò chưng cất để ngưng tụ thành chất lỏng. Góc nghiêng của ống ảnh hưởng đến đặc tính whisky, với ống nghiêng lên tạo reflux nhiều hơn, cho rượu nhẹ.
M
Malt Whisky
Whisky làm từ 100% lúa mạch mạch nha, lên men với men và chưng cất trong nồi pot still.
Malting
Quá trình tự nhiên cho phép lúa mạch nảy mầm bằng cách ngâm nước, sau đó sấy khô. Lúa mạch cần được giữ ở nhiệt độ ổn định và đảo đều.
Marrying
Quá trình kết hợp nhiều loại whisky trong một thùng lớn để hòa quyện trước khi đóng chai. Đôi khi whisky được cho lại vào thùng để “marry” trong vài tháng.
Mash
Hỗn hợp grist và nước nóng được tạo ra trong mash tun.
Mash Tun
Bình lớn, hình tròn làm từ gang, thép không gỉ, gỗ hoặc đồng, nơi diễn ra quá trình mashing.
Mashing
Quá trình trộn lúa mạch xay (grist) với nước nóng và gia nhiệt dần để tạo wort, một chất lỏng chứa đường, được bơm vào washback để lên men.
Master Blender
Người chịu trách nhiệm sáng tạo và kiểm soát chất lượng whisky Scotch của một công ty.
Maturation
Theo luật, rượu mới chưng cất phải được ủ trong thùng sồi ở Scotland ít nhất 3 năm mới được gọi là Scotch whisky. Sự tương tác giữa rượu và gỗ tạo ra hương vị, độ mạnh và sự cân bằng.
Milling
Quá trình xay lúa mạch mạch nha thành grist, gồm 10% bột, 20% vỏ và 70% hạt.
Mothballed
Thuật ngữ chỉ trạng thái nhà máy chưng cất đóng cửa nhưng có khả năng mở lại.
N
NAS or NAD
Viết tắt của No Age Statement hoặc Non Age Declared, chỉ whisky không ghi tuổi trên chai, ví dụ như Talisker Skye hoặc Oban Little Bay.
New Make
Rượu mới chưng cất, có độ cồn cao khoảng 70% ABV, trong suốt, sẵn sàng đổ vào thùng để ủ.
Nosing
Quá trình ngửi whisky để đánh giá và nhận diện các mùi hương, thường thực hiện trong các buổi nếm whisky.
Nosing Glass
Ly hình tulip dùng để nếm whisky, có miệng hẹp để tập trung hương thơm.
O
Oak
Loại gỗ chủ đạo để làm thùng whisky, chủ yếu là sồi Mỹ và châu Âu, mang lại độ bền và đa dạng hương vị.
Organic Whisky
Whisky làm từ ngũ cốc không sử dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu hoặc diệt cỏ.
P
Pagoda
Mái pagoda là ống khói hình tam giác đối xứng trên kiln, do kiến trúc sư Charles Doig thiết kế vào cuối thế kỷ 19.
Peat
Than bùn là đất thực vật phân hủy, tạo khói thơm khi đốt, ảnh hưởng lớn đến hương vị whisky, đặc biệt ở các whisky đảo như Talisker, Caol Ila và Lagavulin.
Phenols or PPM
PPM (Parts Per Million) là đơn vị đo lượng phenols trong mạch nha, hấp thụ từ khói than bùn.
Pot Ale
Cặn còn lại sau chưng cất lần đầu trong wash still, thường được trộn với dai để làm thức ăn chăn nuôi hoặc phân bón.
Pot Still
Nồi chưng cất bằng đồng, hình dạng và kích thước khác nhau giữa các nhà máy, ảnh hưởng lớn đến đặc tính rượu.
Proof
Đơn vị đo độ cồn tiêu chuẩn. Ở Anh, 100 proof tương đương 57.1% ABV; 70% proof là 40% ABV.
Purifier
Ống dẫn một phần rượu chưng cất từ lyne arm trở lại cổ thiên nga, tạo thêm reflux, cho rượu nhẹ hơn.
Q
Quaich
Quaich là bát uống rượu truyền thống của Scotland, có hai tay cầm, tượng trưng cho việc uống rượu cộng đồng.
Quarter Cask
Xem “Cask Type”.
R
Refill
Xem “Cask Type”.
Reflux
Trong sản xuất malt whisky, reflux là quá trình hơi rượu ngưng tụ trong nồi và tái sôi. Ống lyne arm nghiêng lên tạo reflux nhiều hơn, cho rượu nhẹ.
S
Saladin Box
Hộp Saladin là sáng chế của Pháp cuối thế kỷ 19, giảm lao động so với sàn ngâm. Lúa mạch được đặt trong hộp lớn với vít trục để đảo.
Single Cask
Whisky từ một thùng duy nhất, từ một lần chưng cất, thường ở cask strength và không lọc lạnh.
Single Malt
Single Malt Scotch Whisky làm từ 100% lúa mạch mạch nha, từ một nhà máy duy nhất, ủ trong thùng sồi ở Scotland ít nhất 3 năm.
Slàinte Mhath
Lời chúc “Slàinte Mhath” với câu đáp “Slàinte Mhòr” (phát âm “slahnje vay ... slahnje vor”), nghĩa là “Sức khỏe ... Sức khỏe tuyệt vời”, tương đương “Cheers” khi uống whisky.
Speyside
Speyside chiếm 2/3 số nhà máy chưng cất mạch nha ở Scotland, với hơn 50 nhà máy đang hoạt động. Vùng này có đất đai màu mỡ, khí hậu ôn hòa, sản xuất các malt thanh lịch, phức tạp như Cragganmore và Glen Elgin.
Spirit Safe
Hộp an toàn chứa rượu, thường làm bằng đồng thau và kính, có các bình thủy tinh để nhận rượu chưng cất và dụng cụ đo như nhiệt kế, tỷ trọng kế.
Spirit Still
Nồi chưng cất nơi low wines, foreshots và feints được trộn và chưng cất lần hai (hoặc ba) để tạo rượu đổ vào thùng.
Steeping
Ngâm lúa mạch trong nước ba lần với các khoảng nghỉ để kích thích nảy mầm, nâng độ ẩm từ 12% lên 46%.
Still House
Tòa nhà chứa các nồi pot stills.
SWA – Scotch Whisky Association
SWA hoạt động để duy trì vị thế của Scotch Whisky là đồ uống cao cấp hàng đầu thế giới. Thông tin chi tiết tại scotch-whisky.org.uk.
T
Tails
Xem “Feints”.
Tasting
Đánh giá whisky qua quan sát màu sắc, mùi hương và vị. Thường diễn ra trong các buổi nếm thử theo nhóm hoặc để chấm điểm.
Toasting
Quá trình nướng thùng nhẹ nhàng hơn charring, phù hợp với sồi châu Âu do tính xốp hơn.
U
Ullage
Xem “Angel's Share”.
Uisge Beatha
Từ Gaelic Scotland cho Aqua Vitae, nghĩa là “Nước của sự sống”. Từ “whisky” bắt nguồn từ “uisge”.
V
Vatted Malt
Kết hợp nhiều single malts từ các nhà máy khác nhau. Thuật ngữ cũ, nay gọi là “Blended Malt”.
W
Warehouse
Kho chứa thùng whisky để sấy trong ít nhất 3 năm trước khi được gọi là Scotch whisky.
Wash
Chất lỏng chứa 7-8% ABV từ quá trình lên men, tương tự bia, được bơm vào wash still để chưng cất lần đầu.
Washback
Bình lên men, làm từ gỗ hoặc thép không gỉ, nơi diễn ra quá trình lên men.
Wash Still
Nồi chưng cất đầu tiên, thường lớn hơn, dùng để chưng cất wash, tạo ra rượu cồn khoảng 20-23% ABV.
Water
Nước rất quan trọng trong sản xuất whisky, dùng trong các giai đoạn từ ngâm mạch nha đến ủ thùng. Nước phải sạch, không chứa tạp chất.
Worm Tub
Bình chứa ống xoắn đồng ngập trong nước lạnh để ngưng tụ hơi, thường thấy ở các nhà máy như Glenkinchie, Dalwhinnie và Talisker.
Wort
Chất lỏng chứa đường được rút từ mash tun, được làm lạnh và bơm vào washback để lên men.
Y
Yeast
Men là sinh vật sống thuộc họ nấm, cần thiết cho quá trình lên men, chuyển hóa đường thành cồn và carbon dioxide.
Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)
Angel's Share là gì?
Angel's Share là phần cồn bị mất do bay hơi trong quá trình ủ thùng, khoảng 2% mỗi năm.
Sự khác biệt giữa Single Malt và Blended Whisky là gì?
Single Malt Scotch Whisky được làm từ 100% lúa mạch, từ một nhà máy duy nhất. Blended whisky là sự kết hợp giữa malt và grain whisky từ nhiều nhà máy.
Tại sao thùng sồi quan trọng trong sản xuất whisky?
Thùng sồi ảnh hưởng lớn đến hương vị qua các cơ chế subtractive, additive và interactive, giúp loại bỏ tạp chất và thêm hương vị như vanilla, trái cây.
Cask Strength whisky khác gì với whisky thông thường?
Cask Strength whisky được đóng chai ở nồng độ cồn tự nhiên, không pha loãng, mang lại trải nghiệm hương vị đậm đà hơn.
Nguồn: Malts.com
Thông tin Tiệm Rượu Cái Thùng Gỗ:
Chào mừng đến với Tiệm rượu Cái Thùng Gỗ. Nơi bên cạnh những dòng rượu cao cấp chính hãng, bạn còn có thể trải nghiệm một “điểm kết nối” giữa niềm vui ẩm thực, công việc, ước mơ và cuộc sống gia đình.
Địa chỉ: 369 Hai Bà Trưng, Phường Xuân Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh.
Email: tech.ctggroup@gmail.com | Website: caithunggo.com
Hotline: 090 350 4745