Single Malt vs Blended Whisky: So Sánh & Lựa Chọn Loại Rượu Phù Hợp

Nhiều người cho rằng Single malt whisky thì ngon hơn blended whisky. Đúng không? Câu trả lời là sai.

Thực ra, câu trả lời chính xác phải là: còn tùy thuộc vào hoàn cảnh.

Chúng ta đang nói về loại single malt nào? Và loại blend nào? Hơn nữa, "tốt hơn" ở đây là để làm gì? Để uống nguyên chất… để pha chế… hay để tái hiện lại cảnh trong phim Indiana Jones và Cuộc Thập Tự Chinh Cuối Cùng?

Một trong những quan niệm sai lầm phổ biến nhất trong thế giới rượu mạnh là rượu blend mặc nhiên kém hơn. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ sự khác biệt giữa single malt và blended whisky, đồng thời chứng minh rằng không có lý do gì để đánh giá thấp các dòng rượu blend.

Single Malt Whisky là gì?

Single malt whisky được làm từ 100% lúa mạch nha (malted barley), chưng cất tại một nhà máy duy nhất bằng nồi chưng cất dạng pot stills, và sau đó được ủ trong thùng gỗ sồi tối thiểu ba năm. Đó là định nghĩa của Scotch whisky, nhưng quy trình này cũng áp dụng tương tự ở Ireland (mặc dù loại gỗ không nhất thiết phải là gỗ sồi) và hầu hết các nơi trên thế giới. Hương vị của whisky thường phản ánh những đặc điểm độc đáo của vị trí và phương pháp sản xuất của nhà máy chưng cất, từ thời gian lên men đến hình dạng của nồi chưng cất và cách thức ủ rượu.

Blended Whisky là gì?

Blended whisky là sự pha trộn của nhiều loại whisky khác nhau, thường là malt whisky và grain whisky (whisky ngũ cốc). Ở một số quốc gia như Canada, nhà sản xuất có thể thêm một tỷ lệ nhỏ các loại rượu mạnh khác, nhưng điều này không được phép ở Scotland, Ireland và Nhật Bản. Blended whisky là danh mục whisky lớn nhất trên toàn thế giới, chiếm khoảng 90% thị phần Scotch whisky. Hương vị của nó thường được tạo ra để cân bằng và dễ tiếp cận, nhưng các chuyên gia pha chế (master blender) có rất nhiều không gian cho sự biến tấu và thử nghiệm.

Trong Scotch whisky, bạn cũng sẽ tìm thấy blended malt (trước đây gọi là vatted malts), là sự pha trộn của các loại single malts từ hai hoặc nhiều nhà máy chưng cất, cũng như blended grain, là sự pha trộn của các loại single grains từ hai hoặc nhiều nhà máy chưng cất.

Từ "Single" (Đơn) có thể gây hiểu lầm

Vậy, sự khác biệt chính giữa single malts và blends nằm ở thành phần và quy trình sản xuất. Trong khi bạn chỉ có thể sử dụng lúa mạch nha cho single malt whisky, thì blends có thể bao gồm các loại ngũ cốc như ngô, lúa mạch đen và lúa mì. Single malts đến từ một nhà máy chưng cất duy nhất. Blends kết hợp whisky từ nhiều nguồn. Một bên là "đơn", một bên là "đa". Tuy nhiên, điều này không hoàn toàn chính xác.

Đó là bởi vì single malt cũng là một dạng blend. Hầu hết mọi chai single malt bạn thấy đều là sự kết hợp của nhiều loại whisky khác nhau. Đúng là tất cả đều được làm từ 100% lúa mạch nha tại cùng một nhà máy chưng cất, nhưng chúng được lấy từ rất nhiều thùng ủ riêng lẻ. Người làm whisky vẫn thực hiện tất cả các quy trình tương tự như khi tạo ra blended whisky để tạo ra sản phẩm tốt nhất, cụ thể là cân bằng hương vị để đạt được một đặc tính nhất quán. Một chai single malt đến từ một nhà máy chưng cất duy nhất, nhưng không nhất thiết phải từ một mẻ hay một thùng duy nhất.

Những định kiến thường gặp

Quan niệm phổ biến cho rằng single malt whisky đa dạng, khác biệt và phức tạp hơn, trong khi blended whisky lại đơn giản hơn.

Có hai vấn đề với quan niệm này. Thứ nhất, đặc tính của whisky không phải là yếu tố duy nhất hình thành nên xu hướng này. Từ lâu, các dòng single malt đã được hỗ trợ bởi các chiến dịch quảng cáo và tiếp thị rộng rãi, ngụ ý về sự vượt trội và chất lượng. Hãy hỏi một người không thực sự am hiểu về whisky rằng loại nào tốt hơn – single malt, single grain hay blended whisky – và họ gần như luôn trả lời là single malt, bởi vì đó là những gì họ đã nghe được.

Single malt cũng đắt hơn do sản lượng hạn chế và đặc tính độc đáo, nhưng cũng bởi sức mạnh thương hiệu của nó. Quá trình này sau đó trở thành một vòng tuần hoàn: "Tôi trả nhiều tiền hơn cho single malt vì nó là sản phẩm tốt hơn, và vì nó là sản phẩm tốt hơn nên tôi sẵn sàng trả nhiều tiền hơn...".

Vấn đề thứ hai là quan niệm này cho thấy phần lớn whisky trên thế giới không đáng để uống. Không chỉ là blends, mà cả grain whisky cũng bị bỏ qua. Bản thân single grain có thể rất ngon, và trong một hỗn hợp blend, chúng cung cấp nền tảng kem mịn, ngọt ngào, tạo điều kiện cho cá tính của các loại single malts trong hỗn hợp tỏa sáng.

Vẻ đẹp của Blended Whisky

Như chúng ta đã biết, single malts cũng đòi hỏi quá trình pha trộn (blending) và đây là cả một nghệ thuật. Nhưng bây giờ hãy xem xét công việc của một người như Sandy Hyslop. Với tư cách là chuyên gia pha chế bậc thầy (Master Blender) cho Chivas Brothers, ông có nhiệm vụ tạo ra whisky cho các thương hiệu như Ballantine’s, Chivas Regal, và Royal Salute bằng cách sử dụng whisky từ danh mục các nhà máy chưng cất đáng kể của Pernod Ricard. Các loại whisky với phong cách đa dạng từ Glenlivet, Miltonduff, Strathisla, Longmorn và Strathclyde được đưa đến phòng thí nghiệm của ông, nơi ông phải xem xét cách chúng sẽ hòa quyện với nhau để tạo ra một loại whisky tuyệt vời hơn tổng thể các thành phần cộng lại.

Đây là một quá trình cực kỳ phức tạp. Việc kết hợp các loại malt và grain whisky khác nhau để tạo ra một thức uống được yêu thích trên toàn thế giới là một kỹ năng đáng nể. Như chính Hyslop đã nói trên trang web của Chivas Regal: "Pha trộn whisky giống như nấu ăn: các thành phần đều độc đáo nhưng khi chúng kết hợp với nhau, bạn có thể tạo ra một thứ gì đó phi thường và phức tạp."

Một khi hồ sơ hương vị đã được thiết lập, người làm whisky có nhiệm vụ phải tái tạo lại những đặc tính đó hết lần này đến lần khác. Điều này tất nhiên cũng đúng với single malts. Lấy ví dụ về Glenfiddich 12 Year Old, hàng triệu chai được bán ra mỗi năm và giữa các lô sản xuất gần như không có chỗ cho sai sót.

Single Malt vs. Blended Whisky – Đây có phải là một cuộc cạnh tranh?

Đối với chúng tôi, đây không phải là vấn đề "single malt vs. blended whisky". Cả hai đều tuyệt vời và có giá trị riêng. Việc đặt cả hai vào một cuộc cạnh tranh thường làm suy yếu danh tiếng của blended whisky.

Về phần mình, các loại rượu blend có thể phức tạp, đáng thưởng thức, đầy thách thức, đa dạng và đặc biệt. Chúng cũng có thể đơn giản và dễ tiếp cận, mở ra cánh cửa cho người mới bước vào thế giới whisky. Việc so sánh tiêu cực chúng với single malts chỉ làm tăng thêm sự đáng sợ của Scotch và whisky nói chung đối với người mới bắt đầu. Việc bạn thích single malt hay blended whisky cuối cùng phụ thuộc vào khẩu vị cá nhân.

Thay vì định nghĩa mối quan hệ của chúng ta với whisky bằng những gì người ta nói về nó, hãy cứ thưởng thức những gì có trong ly và đánh giá cao rằng nó có thể ngon hay dở bất kể đó là blend hay single malt.

Nguồn: Master of Malt

Thông tin Tiệm Rượu Cái Thùng Gỗ:

Chào mừng đến với Tiệm rượu Cái Thùng Gỗ. Nơi bên cạnh những dòng rượu cao cấp chính hãng, bạn còn có thể trải nghiệm một “điểm kết nối” giữa niềm vui ẩm thực, công việc, ước mơ và cuộc sống gia đình.

Địa chỉ: 369 Hai Bà Trưng, Phường Xuân Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh.

Email: tech.ctggroup@gmail.com | Website: caithunggo.com

Hotline: 090 350 4745