Hibiki: Sự Cộng Hưởng Của Whisky Nhật Bản Và Câu Chuyện Lịch Sử

Hibiki – nghĩa là “cộng hưởng” trong tiếng Nhật – thực sự làm được điều đó. Từ cái tên, bao bì đến chính chất whisky, Hibiki đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người yêu whisky Nhật Bản. Lần đầu tiên tôi thử Hibiki là trong mùa hoa anh đào, không phải ở Nhật Bản mà tại London, trong một buổi nếm thử tại nhà hàng sushi Sake no Hana ở Mayfair cùng đại sứ thương hiệu Suntory. Vào thời điểm đó, whisky Nhật Bản vẫn chưa được biết đến rộng rãi trên các phương tiện truyền thông đại chúng. Hãy cùng khám phá câu chuyện về Hibiki – từ nguồn gốc lịch sử đến sự cộng hưởng của nó trong thế giới whisky hiện đại.

Câu Chuyện Về Whisky Nhật Bản

Vậy, Hibiki bắt nguồn từ đâu? Để hiểu điều này, chúng ta cần quay lại nguồn gốc của whisky tại Nhật Bản.

Điều có thể khiến nhiều người ngạc nhiên – dù giờ đây whisky Nhật Bản đã nổi tiếng hơn – là nhà máy chưng cất đầu tiên được xây dựng từ năm 1923. Mặc dù ở Anh, whisky Nhật chỉ thực sự được biết đến cách đây khoảng 15-20 năm, nhưng tinh thần của loại rượu này đã chảy từ Nhật Bản hơn một thế kỷ.

Theo ý kiến cá nhân, câu chuyện về nguồn gốc whisky Nhật Bản là một trong những câu chuyện tuyệt vời nhất trong thế giới whisky. Vào thời điểm đó, Shinjiro Torii, một nhà hóa học, nhận ra cơ hội mang nghệ thuật làm whisky đến Nhật Bản. Khi nền kinh tế rơi vào suy thoái, ông cho rằng tiền nên được giữ trong nước thay vì chi cho các sản phẩm ngoại như Scotch. Ông đã thành lập Công ty Suntory và dồn tâm huyết để xây dựng nhà máy chưng cất whisky đầu tiên tại Nhật Bản.

Masataka Taketsuru xuất hiện như một nhân vật quan trọng. Năm 1918, ông đến Scotland để học nghệ thuật làm whisky, tìm hiểu cách người Scotland vận hành tại nhiều nhà máy chưng cất và gặp Rita – người sau này trở thành vợ ông. Họ trở về Nhật Bản, mang theo khát vọng áp dụng những gì học được vào quê nhà, cùng với người vợ gốc Glasgow – điều hiếm có ở Nhật Bản thời bấy giờ. Ban đầu, Taketsuru hợp tác với Torii để tạo ra loại whisky nội địa đầu tiên của Nhật Bản.

Vào năm 1923, ngay ngoại ô Kyoto, trên một địa điểm từng là nơi đặt các đền thờ – được coi là vùng đất linh thiêng với nguồn nước tuyệt vời – nhà máy chưng cất Yamazaki được xây dựng dưới sự điều hành của Torii và Taketsuru. Rượu bắt đầu chảy từ các lò chưng cất vào năm 1924, với mục tiêu tạo ra whisky Scotland mang phong cách Nhật Bản.

Sự Ra Đời Của Whisky Nhật Bản

Những mẻ chưng cất đầu tiên không đại diện cho những gì Torii sau này tạo ra tại nhà máy. Chúng quá khói và đậm đà so với khẩu vị Nhật Bản, và phản ứng thiếu nhiệt tình với sản phẩm đầu tiên của công ty – Suntory Shirofuda (White Label) – đòi hỏi một sự thay đổi. Torii và Taketsuru cũng không tiếp tục làm việc cùng nhau. Vào đầu những năm 1930, họ bất đồng khi Torii muốn Taketsuru đảm nhận vai trò quản lý sản xuất bia, điều được coi là giáng chức từ vị trí người tiên phong làm whisky Nhật Bản. Taketsuru chuyển đến Hokkaido, xây dựng nhà máy Yoichi ở khu vực có khí hậu tương tự Scotland, nơi ông rèn giũa kiến thức. Câu chuyện của ông (và Rita) đã góp phần xây dựng lịch sử phong phú của whisky Nhật Bản khi ông thành lập Nikka – đối thủ chính của Suntory.

Trở lại với Yamazaki, Torii tiếp tục theo đuổi tầm nhìn của mình và vào năm 1937 ra mắt blend đầu tiên mang tên Kakubin, hay còn gọi là “Suntory Whisky”. Đựng trong chai vuông (tên gọi bắt nguồn từ đây), đây là loại whisky nhẹ nhàng, tươi mát hơn so với sản phẩm ban đầu. Nó nhận được sự yêu mến lớn từ người uống trong nước, đến mức vẫn là whisky bán chạy nhất Nhật Bản hiện nay và nổi tiếng toàn cầu qua bộ phim Lost in Translation khi Bill Murray nhắc đến “Suntory Time”.

Sự thay đổi định hướng này giúp nhà máy Yamazaki tiếp tục hoạt động qua những thời kỳ khó khăn sau Thế chiến II. Để kỷ niệm 60 năm thành lập, vào năm 1989, Suntory ra mắt Hibiki – một loại whisky blend được tạo ra bởi master blender Keizo Saji và chief blender Kochi Inatomi. Người ta nói rằng Inatomi đã nếm thử hơn một triệu thùng whisky trong sự nghiệp của mình, và Hibiki là kết quả của sự hợp tác giữa ông và Saji, kết hợp 30 loại malt và grain whisky từ ba nhà máy chính của Suntory: Yamazaki, Hakushu và Chita.

Khác với Scotland, nơi các blender sử dụng whisky từ nhiều nhà máy trên cả nước để tạo ra các hồ sơ hương vị đa dạng, ở Nhật Bản, các nhà máy chưng cất hiếm khi chia sẻ thùng. Điều này có nghĩa là trong một nhà máy như Yamazaki, họ tạo ra nhiều phong cách và hương vị whisky khác nhau, được sử dụng để blend thành single malt hoặc whisky blend như Hibiki. Điều này mang lại cho các blender sự đa dạng hương vị mà không cần phụ thuộc vào thị trường bên ngoài.

Hibiki: Sự Cộng Hưởng Và Whisky Nhật Bản

Giờ đây, sau 35 năm, Hibiki đã trở thành loại whisky blend được yêu thích tại Nhật Bản và trên toàn cầu. Đến mức nhiều phiên bản có tuổi (age statements) đã bị ngừng sản xuất và chỉ còn xuất hiện tại các phiên đấu giá.

Tuy nhiên, Hibiki vẫn có một danh mục đa dạng cho người yêu whisky, bao gồm Harmony phổ biến, được ủ trong sự kết hợp của thùng American oak, sherry casks và Mizunara (gỗ sồi Nhật Bản). Ngoài ra còn có phiên bản 21 năm tuổi tinh tế, nhiều lần được vinh danh là World’s Best Blended Whisky. Phiên bản hiếm này cực kỳ cân bằng, với lượng trái cây, citrus, đất và chút khói vừa đủ. Ngoài ra còn có một số phiên bản giới hạn, nhưng không nhiều như trước đây.

Nếu biết trước whisky Nhật Bản sẽ trở nên được săn lùng như vậy, có lẽ tôi đã không uống Hibiki 17 hay Yamazaki 18 quá vô tư như trước. Nhưng những đêm hè say mê với whisky Nhật Bản đã khiến tôi yêu nó, và những kỷ niệm ấy vẫn còn cộng hưởng với tôi đến ngày nay. Hibiki đã hoàn thành vai trò của mình theo cách đó, điều mà Shinjiro Torii chắc chắn mong muốn khi ông bắt đầu mang whisky đến Nhật Bản và thế giới hơn một thế kỷ trước.

Trải Nghiệm Hibiki Đầu Tiên

Lần đầu tôi thử Hibiki là với Hibiki 17, và tôi đã hoàn toàn bị chinh phục. Từ chai rượu thanh lịch với 24 cạnh – tượng trưng cho 24 mùa trong năm của Nhật Bản – đến hương thơm ngọt ngào, hoa và trái cây, nó không giống bất kỳ Scotch whisky nào tôi từng nếm. Tôi đã uống neat, uống kiểu Highball, và không bao giờ quay đầu lại. Đại sứ thương hiệu Suntory đã hào phóng cho tôi mang về phần còn lại của chai Hibiki 17 và nửa chai Yamazaki 18 – điều khó tưởng tượng ngày nay! Tôi giữ chai Hibiki đó trong nhiều năm, dùng làm bình nước, giá nến, và nó luôn là điểm nhấn trong mọi không gian sống.

Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)

Nguồn: Master of Malt

Thông tin Tiệm Rượu Cái Thùng Gỗ:

Chào mừng đến với Tiệm rượu Cái Thùng Gỗ. Nơi bên cạnh những dòng rượu cao cấp chính hãng, bạn còn có thể trải nghiệm một “điểm kết nối” giữa niềm vui ẩm thực, công việc, ước mơ và cuộc sống gia đình.

Địa chỉ: 369 Hai Bà Trưng, Phường Xuân Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh.

Email: tech.ctggroup@gmail.com | Website: caithunggo.com

Hotline: 090 350 4745